(Έπος: <<Η ΑΛΕΞΕΙΑ>> – το ταξίδι προς τη λύτρωση, απαγγελία: «ραψωδός» Αλέξης, τόπος: η κορυφή ενός λόφου της Ιθάκης, πλάι στον γκρεμνό)
Καστελλόριζο 2010: Το νησί της Δωδεκανήσου, που επέλεξε ως… φόντο ο Γεώργιος Α. Παπανδρέου, ντυμένος με σκούρο μπλε κουστούμι και μοβ – λιλά γραβάτα, για να εξαγγείλει στον ελληνικό λαό την προσφυγή της χώρας για οικονομική στήριξη στο Δ.Ν.Τ. και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είχε κάνει λόγο τότε για “νέα Οδύσσεια του Ελληνισμού”, εκφράζοντας την ελπίδα πως “η χώρα θα βρει σύντομα την Ιθάκη της”.
Το μήνυμα που επιχείρησε να περάσει με την επιλογή του συγκεκριμένου νησιού, ουδέποτε έγινε αντιληπτό με σαφήνεια από επαγγελματίες επικοινωνιολόγους, μα… πόση σημασία έχει ο τόπος του εγκλήματος; Ο τόπος από τον οποίο πρόκειται να γνωστοποιηθεί η ισόβια καταδίκη μιας χώρας, ενός λαού; Είπαμε… “σημασία έχει το ταξίδι, όχι ο προορισμός!” Ίσως τότε να έπαιξε σημαντικό ρόλο στη συγκεκριμένη επιλογή το γεγονός ότι οι πρώτοι κάτοικοι της Μεγίστης (αρχαία ονομασία του Καστελόριζου), οι Δωριείς, έλαβαν κι αυτοί μέρος στην εκστρατεία της Τροίας. Αν και δεν θεωρώ πως ο Γ.Α.Π. έχει τέτοιου είδους ανησυχίες.
Ερχόμαστε όμως στο σήμερα, 8 χρόνια μετά την αποφράδα εκείνη ημέρα, για να μεταφερθούμε από τα Δωδεκάνησα στο Ιόνιο και στην Ιθάκη, το βασίλειο του Οδυσσέα. Αυτό είναι το νησί που επέλεξε το Μαξίμου προκειμένου ο… “ραψωδός” Αλέξης να απαγγείλει το “μεταμνημονιακό επικό ποίημα” των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, «Η ΑΛΕΞΕΙΑ». Καθότι – δεν ξέρω αν το έχετε αντιληφθεί – ζούμε την εποποιϊα αυτής της κυβέρνησης!!! Μια σειρά ηρωικών πράξεων, άξιων εξύμνησης!
Αυτή τη φορά, όμως, η επιλογή του τόπου είχε νόημα, είχε συμβολισμό: “Η Ιθάκη θα ταυτιστεί με το τέλος μιας σύγχρονης Οδύσσειας”, δήλωσε ο Αλέξης για τον “νόστο” του, φθάνοντας στο λιμάνι του νησιού.
Όπως είναι μάλιστα γνωστό, από αρχαιοτάτων χρόνων, η γενική πορεία της απαγγελίας ενός “επαγγελματία ραψωδού” έχει σχεδιαστεί εκ των προτέρων, γιατί δεν είναι δυνατό να διακόψει ο ραψωδός για να σκεφτεί πως θα παρουσιάσει κάποιο επεισόδιο ή να υπολογίσει τα προτερήματα μιας φράσης συγκρίνοντας τη με μιαν άλλη. Αυτές οι λεπτομέρειες είναι θέμα… τεχνικής πείρας και ο Αλέξης – αν μη τι άλλο – το’ χει στο «ποίημα». Έτσι, λοιπόν, η “απαγγελία” είχε προετοιμαστεί με τη μορφή μαγνητοσκοπημένου μηνύματος (και τηλεϋποβολέα εννοείται)!
Λίγα λόγια για… το “έργο”
Ο “ραψωδός” εμφανίστηκε στο ακροατήριο χωρίς ράβδο, χωρίς γραβάτα και κραυγαλέο κοστούμι, για να ταιριάζει στην περίσταση. Προφανώς ο σκηνοθέτης έκρινε πως το story απαιτούσε λιτό σκηνικό για να αποδοθεί η δραματικότητα της σκηνής καθώς, όπως ο Οδυσσέας (ο Αλέξης μας, καλή ώρα) ξεκίνησε το ταξίδι του με το θάρρος και την ανδρεία ενός γενναίου πολεμιστή, για να κατατροπώσει τους… Τρώες, επέστρεψε στην Ιθάκη του (στην… “κανονικότητα”, ας πούμε) ως κουρελής και ζητιάνος και χωρίς σε τίποτα να θυμίζει αυτόν που κάποτε οι σύντροφοί του δήλωναν πίστη, έτσι κι ο Αλέξης μας δεν θα μπορούσε να “μεταμφιεστεί” σε κάτι άλλο… Κι εδώ που τα λέμε, ούτε καν η δόλια η Πηνελόπη (η Ελλαδίτσα) δεν τον αναγνώριζε! Αυτή που ολημερίς ύφαινε και όλη νύχτα ξήλωνε το σάβανο του γερο – Λαέρτη (του λαού) παρατείνοντας τον χρόνο, για να αποφύγει τους μνηστήρες (Δ.Ν.Τ., Ε.Ε., κ.λ.π.) που την πολιορκούσαν! Πολλά κοινά σημεία μεταξύ των δύο μύθων, βρε παιδί μου…
Τι θέλει να πει ο ποιητής;
Ο Αλέξης – γνωστό τοις πάσι – λατρεύει τους μύθους. Συχνά μας αιφνιδιάζει με αποσπάσματα της μυθολογίας, παραλληλίζοντάς τα με τη σύγχρονη ιστορία του τόπου. Μπορεί οι γνώσεις του να είναι ελαφρώς συγκεχυμένες και με ιστορικά κενά – αν κρίνουμε από παλαιότερες δηλώσεις του τύπου: “Καμιά φορά νιώθω σαν τον Οδυσσέα που… πέρασε από τις Συμπληγάδες” – είναι ωστόσο τέτοιος ο ρυθμός του λόγου του, που περνά σχεδόν απαρατήρητη η εμπλοκή του πλοίου του… Ιάσωνα στην Οδύσσεια! Σημασία έχει πως αισθάνεται “Οδυσσέας” ο πρωθυπουργός μας. Πολύτροπος, δολοπλόκος, πολυμήχανος. Πώς αλλιώς θα μπορούσε εξάλλου να κρατήσει τόσα χρόνια σε καταστολή έναν ολόκληρο λαό πράττοντας τα «δίκαια»;
Θα μπορούσε βέβαια ο Αλέξης να βάλει στο παιχνίδι και… τον Ηρακλή, δανειζόμενος κάποιον από τους άθλους του, αν το απαιτούσε το σενάριο! Κρίθηκε όμως υπερβολή, αφού ένα έπος από μόνο του περιγράφει τα κατορθώματα ηρώων σαν… τον Αλέξη!
Εκεί, λοιπόν, που προσηλωμένοι στις οθόνες μας με τ’ αυτιά τεντωμένα και την τρίχα τούρλα από τη συγκίνηση για την “έξοδό” μας από τα μνημόνια, παρακολουθούμε ευλαβικά την απαγγελία, απάνω που έχουμε κάνει εικόνα και μεταφερόμαστε στην “μετατρωϊκή περίοδο” με γλαφυρές περιγραφές για κύματα, πληρώματα, σειρήνες, λαιστρυγόνες και κύκλωπες (αυτό το τελευταίο δεν έπρεπε, γιατί ο Οδυσσέας του… έκαψε το ΜΑΤΙ και κάνουμε άλλους συνειρμούς), ύβρεις, λωτοφάγους – υπερπαραγωγή, σου λέω! – να τες πάλι οι… Συμπληγάδες κάνουν την εμφάνισή τους: “Ο τόπος μας είναι κλειστός. Τον κλείνουν οι δυο μαύρες Συμπληγάδες, λέει ο ποιητής”, απήγγειλε ο «ραψωδός» Αλέξης.
Και να πω πως δεν τον είχαμε προειδοποιήσει; “Αλέξη συμμορφώσου και μορφώσου! Μας έκανες ρεζίλι στον άνθρωπο τον Μακρόν”, του κράξαμε τότε. Από τις Συμπληγάδες πέρασε το σκάφος της «Αργώς» με τους Αργοναύτες και το πλοίο του Οδυσσέα από τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη! Τίποτα εκείνος…
Το προσπερνάμε όμως αυτό το μυθολογικό ατόπημα, παρακάμπτουμε και το γεγονός ότι δεν ανέφερε ούτε το όνομα του ποιητή (Γεώργιου Σεφέρη), αλλά κολλήσαμε στο εξής: Τι σχέση είχε ο συγκεκριμένος στίχος με το θέμα μας, βρε Αλέξη; Ο Μικρασιατικής καταγωγής ποιητής, συνδυάζοντας τον αρχαίο μύθο με την σύγχρονη ιστορία, έκανε αναφορά στις Συμπληγάδες (από το ταξίδι του Ιάσονα στην Ασία), με σκοπό να υπαινιχθεί συσχετισμό με τα τραγικά βιώματα του ποιητή από τη μικρασιατική καταστροφή! Με ποια καταστροφή τον συνδύασες εσύ Αλέξη μου τον στίχο; Δεν ήταν τελικά χαρμόσυνο το μήνυμα που μας πέρασες; Μας κρύβεις κάτι;
Αχ, βρε τζερεμέ, με τις καταλήψεις σου! Τα καλύτερα μαθήματα έχασες! Αν ήθελες σώνει και ντε έναν στίχο από το συγκεκριμένο ποίημα, καλύτερα κόλλαγε με την περίσταση ο… “Μας φαίνεται παράξενο που κάποτε μπορέσαμε να χτίσουμε τα σπίτια, τα καλύβια και τις στάνες μας”!
Ας επιστρέψουμε, όμως, στην “Οδύσσειά” μας… Ποιο ήταν τελικά το μήνυμα;
Το μήνυμα
Γιατί, λοιπόν, στην Ιθάκη κι όχι στο Μεσσολόγγι, στο Ζάλογγο, ή στη Φαλκονέρα, ας πούμε; Γιατί όχι και στην Επίδαυρο ακόμη; Το καταλάβατε το μήνυμα; Γιατί ο Αλέξης είναι ο Οδυσσέας!
Και ποιος μπορεί να αμφισβητήσει τις “φουρτούνες” και τα “βάσανα” που πέρασε, μέσα από τους σταθμούς που έκανε στο ταξίδι του ο Αλέξης; Ποιον σταθμό να πρωτοθυμηθούμε; Τις Πρέσπες… τη Μάνδρα… το Μάτι… Ε; Ποιον;
Ας φάω τον λωτό μου καλύτερα, που έχει και… καθαρτικές ιδιότητες, γιατί πολύ σε μελέτησα πάλι!
